1938թ. նոյեմբերի 16-ը համարվում է սամբոյի ծննդյան պաշտոնական ամսաթիվը:
Մարզաձևը համարվում է ռուսական / самбо - самозащита без оружия, ինքնապաշտպանություն՝ առանց զենքի /:
Մեծացել, ծավալվել է նրա աշխարհագրությունը: Անզեն աչքով էլ երևում է ասածը, որը վկայում են հատկապես աշխարհի և Եվրոպայի առաջնությունները, քանզի ավելանում է մասնակից երկրների թիվը:
2021թ. հուլիսի 20 –ին, ՄՕԿ - ը իր 138 –րդ նստաշրջանում լիարժեք ճանաչեց սամբո ըմբշամարտը: Նշանակում է այս մարզաձևը պաշտոնապես հավակնում է օլիմպիական խաղերի ծրագրում հիմնական գրանցում ստանալուն:
Սամբոյի մրցակարգին, տեխնիկական հնարքների հարստությանը, մարզահագուստին և այլ մանրամասների մասին լավատեղյակ են մարզասերները, ուստի նպատակահարմար է ընթերցողներին ներկայացնել մարզաձևի հայրենական դպրոցը:
Մեզանում այն սկիզբ է առել նախորդ դարի 50-ականներին: Հիմնադիրներն են եղել Գեորգի Թումանյանը, Վիկտոր Ալիխանյանը, Ալբերտ Բարսեղյանը և Ռոբերտ Գալստյանը:
Գյումրիում սամբիստներ են պատրաստել Արտաշես Մարտիրոսյանը / նա անվանի երգչուհի Ֆլորա Մարտիրոսյանի հայրն է /, Սովետական բանակում մարզաձևի այբուբենը սերտած Ռոբերտ Հովհաննիսյանը և Խանիկ Աղեկյանը, իսկ Վանաձորում ՝ ազատ ըմբշամարտի նվիրյալներ Սարգիս Ավետյանը և հետագայում ՝ Գուրգեն Գևորգյանը:
Հայաստանի սամբիստներից առաջինը աշխարհի չեմպիոն է ճանաչվել անվանի մասնագետ, ԽՍՀՄ վաստակավոր մարզիչ, երևանցի Լևոն Հայրապետյանի աշակերտ Գառնիկ Հովհաննիսյանը / 1981թ. /:
Նման պատվի են արժանացել նաև վանաձորցիներ, աշխարհի հնգակի չեմպիոն Գագիկ Ղազարյանը, եռակի՝ Հովիկ Մանուկյանը, գյումրեցիներ Գուրգեն Թութխալյանը ՝ քառակի, Երվանդ Գրիգորյանը՝ կրկնակի, ստեփանակերտցի Աշոտ Դանիելյանը՝ կրկնակի, երևանցիներ Քրիստինե Նաջարյանը՝ կրկնակի, Արևիկ Կարապետյանը . . .
Հայաստանի հավաքականներում տասնյակ հաղթողներ և մրցանակակիրներ ենք ունեցել Եվրոպայի, աշխարհի և ԽՍՀՄ առաջնություններում:
Լավ ավանդույթները շարունակում են նաև մերօրյա մարզիկ – մարզուհիները: Ավելին, այս տարի առաջին անգամ մեր երկիրը դարձավ աշխարհի առաջնության մրցավայր: Երևանի Կարեն Դեմիճյանի անվան ՄՀՀ –ում հոկտեմբերին անցկացվեց պատանեկան և երիտասարդական ստուգատեսը: Մեր 20 ներկայացուցիչներ իրենց արժանի տեղն ունեցան պատվո պատվանդանի վրա:
Շնորհավորում ենք Հայաստանի բոլոր ներկայացուցիչներին, ֆեդերացիային ՝ սամբոյի միջազգային օրվա առթիվ և մաղթում հաջողություններ: